Ağaç Rölöve Planı Neden Gereklidir ve Amacı Nedir?

Bu planın temel amacı, doğal varlıkları korumak ve planlanan projelerle mevcut yeşil doku arasında bir uyum yakalamaktır. Diğer önemli amaçları ise şunlardır:

Yasal Zorunluluk: Özellikle imar planı değişiklikleri, inşaat ruhsatı başvuruları, enerji nakil hattı veya yol gibi altyapı projelerinde ilgili mevzuatlar (Orman Kanunu, Milli Parklar Kanunu, İmar Kanunu vb.) gereği zorunlu tutulmaktadır.

Doğal Mirasın Korunması: Anıt ağaç niteliğindeki veya korunması gereken endemik türlerin tespit edilerek proje dışında tutulmasını veya özel önlemlerle korunmasını sağlar.

Proje Tasarımına Yön Vermek: Mimarlar ve mühendisler, yapıların, yolların ve diğer altyapı elemanlarının yerleşimini plandaki ağaçların konumuna göre optimize edebilir. Bu sayede mümkün olan en fazla sayıda ağacın korunması hedeflenir.

Ağaç Sağlığının Tespiti: Planda her ağacın sağlık durumu (hastalık, kuruma, kovuk vb.) belirtilir. Bu sayede sağlıksız ve tehlike arz eden ağaçlar için kesim, diğerleri için ise bakım ve budama gibi iyileştirme çalışmaları planlanabilir.

Ağaç Taşıma (Transplantasyon) İşlemleri: Proje sahasında kalması mümkün olmayan ancak sağlıklı ve değerli olan ağaçların, uygun tekniklerle başka bir yere taşınabilmesi için gerekli verileri sunar.

Bir Ağaç Rölöve Planında Hangi Bilgiler Bulunur?

Detaylı bir ağaç rölöve planı, her bir ağaç için aşağıdaki bilgileri içeren bir pafta (harita) ve bir rapor setinden oluşur:

Numaralandırma: Arazideki her ağaca, pafta üzerinde kolayca takip edilebilmesi için benzersiz bir numara verilir.

Koordinatlar: Her ağacın hassas coğrafi konumu (genellikle UTM 6° formatında X, Y, Z koordinatları) belirlenir. Bu işlem için GPS ve diğer hassas ölçüm cihazları kullanılır.

Ağacın Türü: Ağacın bilimsel (Latince) ve yerel ismi belirtilir (Örn: Pinus nigra - Karaçam).

Gövde Çapı: Genellikle yerden 1.30 metre yükseklikteki çapı (mezura ile) ölçülür.

Ağaç Boyu: Ağacın toplam yüksekliği (lazer ölçüm cihazları vb. ile) belirlenir.

Tepe Tacı Çapı: Ağacın dallanarak oluşturduğu tepe kısmının en geniş çapı ölçülür. Bu, ağacın ne kadar bir alanı kapladığını ve kök sisteminin yayılımı hakkında fikir verir.

Sağlık Durumu: Ağacın genel sağlık durumu (iyi, orta, zayıf), üzerinde herhangi bir hastalık, zararlı veya kovuk olup olmadığı gibi gözlemler rapora eklenir.

Yaş: Ağacın yaklaşık yaşı belirlenir.

Fiziksel Durum ve Öneriler: Ağacın gövdesinde eğrilik, çatallanma gibi özel durumlar not edilir. Planda ayrıca her ağaç için "korunacak", "taşınacak" veya "kesilecek" gibi öneriler yer alır. Korunacak ağaçlar için inşaat sırasında alınması gereken önlemler de (etrafının çitle çevrilmesi vb.) belirtilebilir.

Ağaç Rölöve Planı Hazırlama Süreci

Ağaç rölöve planı hazırlama süreci, titizlik ve uzmanlık gerektiren çok aşamalı bir çalışmadır:

Arazi Çalışması (Saha Tespiti): Orman mühendisleri ve harita teknikerlerinden oluşan uzman bir ekip, proje sahasına giderek çalışmaya başlar.

Ölçüm ve Numaralandırma: Arazideki her bir ağaç tek tek numaralandırılır. GPS cihazları ile koordinatları alınır, mezura ve diğer aletlerle çap, boy ve tepe tacı ölçümleri yapılır.

Veri Toplama: Her ağacın türü, sağlık durumu ve fiziksel özellikleri yerinde incelenerek kayıt altına alınır ve fotoğraflanır.

Ofis Çalışması (Çizim ve Raporlama): Sahada toplanan tüm veriler, bilgisayar ortamına aktarılır. NetCAD gibi çizim programları kullanılarak, ağaçların konumlarının, numaralarının ve tepe tacı izdüşümlerinin işlendiği ölçekli bir harita (pafta) oluşturulur.

Raporun Hazırlanması: Paftadaki bilgileri detaylandıran, her ağaç hakkında toplanan tüm verileri ve uzman görüşlerini içeren kapsamlı bir teknik rapor hazırlanır.

Onay Süreci: Hazırlanan plan ve raporlar, projenin niteliğine ve bulunduğu yere göre ilgili kurumlara onaya sunulur. Bu kurumlar genellikle Tarım ve Orman Bakanlığı, Devlet Su İşleri Genel Müdürlüğü, Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı'na bağlı Tabiat Varlıklarını Koruma Komisyonları ve ilgili belediyelerdir. Ayrıca, hazırlanan projenin Orman Mühendisleri Odası tarafından da onaylanması gerekmektedir.

Özetle, ağaç rölöve planı, sürdürülebilir kalkınmanın ve çevreye duyarlı yapılaşmanın temel taşlarından biridir. Yapılaşma ve doğa arasındaki dengeyi kurarak, gelecek nesillere daha yeşil bir çevre bırakılmasına önemli katkı sağlar.  Bu hizmete ihtiyacınız varsa Keskin Mühendislik & Ormancılık ile iletişime geçebilirsiniz.